Văn Khấn 5 Mẹ Ngũ Hành, Bài Cúng & Cách Cúng Chuẩn Nhất 2025
Trong kho tàng tín ngưỡng dân gian phong phú của người Việt, tục thờ Mẫu luôn chiếm một vị trí đặc biệt trang trọng. Bên cạnh Thánh Mẫu Liễu Hạnh hay các vị Mẫu Thượng Thiên, Mẫu Thượng Ngàn, Mẫu Thoải, thì việc thờ phụng và đọc văn khấn 5 Mẹ Ngũ Hành (hay Ngũ Hành Nương Nương) là một nét đẹp tâm linh sâu sắc, đặc biệt phổ biến ở các tỉnh phía Nam. Đây là năm vị Nữ thần quyền năng, hiện thân cho năm yếu tố cốt lõi tạo nên vũ trụ, luôn âm thầm che chở và ban phước lành cho chúng sinh.
🍂 Bài viết này sẽ là một cẩm nang toàn diện, giúp bạn hiểu rõ từ truyền thuyết, ý nghĩa cho đến cách cúng 5 Mẹ Ngũ Hành tại gia hoặc đền miếu một cách trang trọng, đầy đủ và đúng nghi lễ nhất.

5 Mẹ Ngũ Hành ở đâu? Truyền thuyết 5 Mẹ Ngũ Hành!
🍂 Để có thể thực hành tín ngưỡng và đọc văn khấn 5 Mẹ Ngũ Hành một cách thành tâm, việc tìm hiểu về nguồn gốc, lai lịch và nơi các vị Thánh Mẫu ngự trị là điều vô cùng cần thiết.
1. Truyền Thuyết Về 5 Mẹ Ngũ Hành (Ngũ Hành Nương Nương)
🍂 Ngũ Hành Nương Nương là năm vị Nữ thần tượng trưng cho năm yếu tố cơ bản trong vũ trụ theo triết học phương Đông: Kim (Kim loại), Mộc (Cây cối), Thủy (Nước), Hỏa (Lửa), và Thổ (Đất). Truyền thuyết về các Ngài gắn liền với sự hình thành của trời đất và vạn vật.
🍂 Tương truyền, khi vũ trụ còn trong cõi hỗn mang, chính năng lượng nguyên sơ của năm yếu tố này đã tương tác, vận động và sáng tạo nên vạn vật. Mỗi yếu tố được cai quản bởi một vị Nữ thần, gọi là Thánh Mẫu, Mẹ hoặc Bà. Các Ngài không chỉ tạo ra thế giới vật chất mà còn có vai trò duy trì sự cân bằng, hài hòa của quy luật âm dương, ngũ hành.
👉 Sự tương sinh: Mộc sinh Hỏa, Hỏa sinh Thổ, Thổ sinh Kim, Kim sinh Thủy, Thủy sinh Mộc.
👉 Sự tương khắc: Mộc khắc Thổ, Thổ khắc Thủy, Thủy khắc Hỏa, Hỏa khắc Kim, Kim khắc Mộc.
Sự vận động không ngừng này chính là nguồn gốc của sự sống, sự phát triển và cả sự lụi tàn. Do đó, 5 Mẹ Ngũ Hành được tôn thờ như những vị Mẫu Tổ của vạn vật, có quyền năng to lớn trong việc ban phước, giáng họa, quyết định sự may mắn, sức khỏe và tài lộc của con người. Việc con người sống hài hòa với tự nhiên cũng chính là sống thuận theo ý của các Mẹ.
Danh xưng và đặc điểm của 5 vị Thánh Mẫu như sau:
Tên Thánh Mẫu Hành Tương Ứng Màu Sắc Quyền Năng Cai Quản
🍂 Bà Kim – Kim Đức Thánh Mẫu Hành Kim Trắng Cai quản kim loại, tiền tài, vàng bạc, sự cứng rắn, công lý.
🍂 Bà Mộc – Mộc Đức Thánh Mẫu Hành Mộc Xanh Cai quản cây cối, sự sống, sự sinh sôi, nảy nở, sức khỏe.
🍂 Bà Thủy – Thủy Đức Thánh Mẫu Hành Thủy Đen/Xanh Dương Cai quản sông nước, biển cả, nguồn sống, trí tuệ, sự mềm mại.
🍂 Bà Hỏa – Hỏa Đức Thánh Mẫu Hành Hỏa Đỏ Cai quản lửa, ánh sáng, hơi ấm, sự may mắn, danh vọng.
🍂 Bà Thổ – Thổ Đức Thánh Mẫu Hành Thổ Vàng Cai quản đất đai, nhà cửa, sự ổn định, nuôi dưỡng, bất động sản.
2. 5 Mẹ Ngũ Hành Ở Đâu?
Đây là một câu hỏi có hai tầng ý nghĩa: nơi các Mẹ ngự trị trong cõi tâm linh và nơi thờ tự trong đời thực.
👉 Trong cõi tâm linh: 5 Mẹ Ngũ Hành ngự ở khắp mọi nơi trong vũ trụ, vì bản chất của các Ngài chính là các yếu tố tự nhiên. Ở đâu có đất, nước, lửa, cây cối, kim loại là ở đó có sự hiện diện của các Mẹ.
👉 Trong đời thực: Việc thờ phụng 5 Mẹ Ngũ Hành rất phổ biến, đặc biệt là ở Nam Bộ. Bạn có thể tìm thấy điện thờ các Ngài ở:
👉 Các đền, miếu riêng: Có nhiều ngôi miếu được xây dựng riêng để thờ Ngũ Hành Nương Nương, thường được gọi là Miếu Ngũ Hành, Miếu Bà Ngũ Hành. Những nơi này thường rất linh thiêng.
👉 Trong các ngôi chùa lớn: Nhiều ngôi chùa có một điện thờ riêng hoặc một ban thờ dành riêng cho 5 Mẹ, thể hiện sự hòa hợp giữa Phật giáo và tín ngưỡng dân gian bản địa.
👉 Tại gia: Rất nhiều gia đình, đặc biệt là những người làm kinh doanh, buôn bán hoặc những gia đình có trẻ nhỏ, thường lập bàn thờ riêng hoặc thờ chung các Mẹ trên bàn thờ gia tiên, bàn thờ Phật để cầu xin sự bảo hộ. Việc thực hành văn khấn 5 mẹ ngũ hành tại gia là một thực hành tâm linh phổ biến.
Ý Nghĩa và Tầm Quan Trọng Của Việc Cúng 5 Mẹ Ngũ Hành
Người dân tìm đến 5 Mẹ Ngũ Hành với những ước nguyện rất đời thường nhưng vô cùng thiết thực. Việc thực hành cách cúng 5 Mẹ Ngũ Hành và đọc văn khấn một cách thành tâm mang lại những ý nghĩa sau:
👉 Cầu xin sự cân bằng, hài hòa: Khi cuộc sống gặp trắc trở, người ta tin rằng có thể một yếu tố Ngũ hành nào đó trong bản mệnh hoặc môi trường sống đang bị mất cân bằng. Cúng Mẹ là để cầu xin các Ngài điều hòa lại, giúp mọi việc trở nên hanh thông.
👉 Cầu tài lộc, kinh doanh thuận lợi: Bà Kim và Bà Thổ là những vị thần được giới kinh doanh đặc biệt kính ngưỡng. Họ cầu xin sự may mắn trong tiền bạc, buôn bán phát đạt, đất đai sinh lời.
👉 Cầu sức khỏe, bình an cho gia đạo: Bà Mộc và Bà Thủy chủ về sự sống và nguồn sống, được cầu nguyện để ban cho gia đình sức khỏe dồi dào, con cái khỏe mạnh, tai qua nạn khỏi.
👉 Cầu may mắn, danh vọng: Bà Hỏa chủ về ánh sáng và sự rực rỡ, được cầu xin để con đường công danh sự nghiệp được sáng lạn, thuận lợi.
👉 Bảo hộ cho trẻ nhỏ: 5 Mẹ Ngũ Hành còn được xem là những người Mẹ hiền từ, luôn dang tay che chở cho các con nhỏ. Nhiều gia đình có con hay đau ốm, khó nuôi thường làm lễ dâng con cho các Mẹ để cầu xin sự bảo hộ.
Cách Cúng 5 Mẹ Ngũ Hành Chi Tiết và Đúng Lễ Nghi
🍂 Để một buổi lễ cúng diễn ra trang nghiêm và lời cầu nguyện được linh ứng, việc chuẩn bị cần được thực hiện một cách chu đáo. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách cúng 5 Mẹ Ngũ Hành.
1. Chọn Ngày Giờ Cúng Bái
🍂 Cúng định kỳ: Lễ cúng thường được thực hiện vào các ngày Sóc, Vọng (mùng 1, ngày Rằm Âm lịch) hàng tháng. Đặc biệt, theo dân gian, các ngày vía chính của các Mẹ thường rơi vào các ngày có số 3 trong tháng Âm lịch như mùng 3, 13 và 23.
🍂 Cúng trong các dịp đặc biệt: Khi khai trương, động thổ, nhập trạch, hoặc khi gia đình có việc quan trọng (thi cử, chữa bệnh), hoặc khi cảm thấy vận hạn không tốt, người ta cũng làm lễ cúng 5 Mẹ để cầu xin sự giúp đỡ.
2. Chuẩn Bị Bàn Thờ và Lễ Vật (Sắm Lễ)
Bàn thờ 5 Mẹ Ngũ Hành nên được đặt ở nơi sạch sẽ, trang nghiêm. Lễ vật không cần quá xa hoa nhưng phải tinh sạch và thể hiện được lòng thành.
Lễ vật cơ bản bao gồm:
👉 Hương, Đèn: Nhang thơm (hương) và một cặp đèn cầy (nến).
👉 Hoa Tươi: Thường là 5 loại hoa có màu sắc khác nhau hoặc một bình hoa cúc vàng.
👉 Mâm Ngũ Quả: 5 loại trái cây tươi ngon, tượng trưng cho 5 hành.
👉 Nước: 5 chén nước sạch.
👉 Gạo, Muối: Một đĩa gạo và một đĩa muối.
👉 Trầu Cau: 3 miếng trầu têm cánh phượng.
👉 Chè Xôi: Thường là chè trôi nước (5 viên 5 màu) và xôi gấc hoặc xôi trắng.
👉 Giấy Vàng Mã: Một bộ giấy tiền cúng 5 Mẹ Ngũ Hành, thường có hình ảnh và màu sắc tương ứng với 5 vị.
👉 Lưu ý: Lễ vật dâng lên 5 Mẹ Ngũ Hành nên là đồ chay tinh khiết để thể hiện sự tôn kính.
Tổng Hợp Các Bài Văn Khấn 5 Mẹ Ngũ Hành Chuẩn Nhất
Lời văn khấn chính là cầu nối tâm linh, là nơi gia chủ gửi gắm những tâm tư, nguyện vọng của mình. Dưới đây là các mẫu văn khấn 5 mẹ ngũ hành cho các trường hợp khác nhau.
👉 Mẫu 1: Bài Văn Khấn 5 Mẹ Ngũ Hành Chung (Dùng Tại Gia Định Kỳ)
🍂 (Sau khi bày lễ vật trang nghiêm, gia chủ thắp 3 nén hương, vái 3 vái rồi đọc to, rõ ràng)
🍂 Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
🍂 Con kính lạy Cửu Thiên Huyền Nữ, Thập phương Chư Phật, Chư Bồ Tát, Chư Hiền Thánh Tăng.
🍂 Con kính lạy Ngũ Hành Nương Nương, năm vị Thánh Mẫu uy linh.
🍂 Con kính lạy Kim Đức Thánh Mẫu (hành Kim).
🍂 Con kính lạy Mộc Đức Thánh Mẫu (hành Mộc).
🍂 Con kính lạy Thủy Đức Thánh Mẫu (hành Thủy).
🍂 Con kính lạy Hỏa Đức Thánh Mẫu (hành Hỏa).
🍂 Con kính lạy Thổ Đức Thánh Mẫu (hành Thổ).
🍂 Hôm nay là ngày ….. tháng ….. năm ….. (Âm lịch).
🍂 Tín chủ con tên là: ……………………………………..
🍂 Cùng toàn gia quyến ngụ tại: ……………………………………..
🍂 Nhân ngày lành tháng tốt (hoặc ngày vía của các Mẹ), chúng con lòng thành sắm sửa lễ vật, hương hoa, trà quả, kim ngân tài mã, thắp nén tâm hương, thành kính dâng lên trước án thờ của các Ngài.
🍂 Chúng con cúi đầu cảm tạ ân đức của các vị Thánh Mẫu đã luôn che chở, phù hộ cho gia đình chúng con trong suốt thời gian qua, cho chúng con được đất đai an ổn, gia đạo bình yên, sức khỏe dồi dào.
🍂 Hôm nay, chúng con một lòng thành tâm, cúi xin các Ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật. Cầu xin các Mẹ tiếp tục rủ lòng thương xót, ban cho gia đình chúng con:
🍂 Ngũ hành được cân bằng, âm dương được hài hòa.
🍂 Sức khỏe dồi dào, tật bệnh tiêu trừ, tai qua nạn khỏi.
🍂 Công việc làm ăn được hanh thông, tài lộc vượng tiến, kinh doanh thuận lợi.
🍂 Gia đạo trên thuận dưới hòa, con cháu ngoan ngoãn, học hành tấn tới.
🍂 Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì. Việc thực hành văn khấn 5 mẹ ngũ hành này là tấm lòng chân thật của chúng con, kính mong các Mẹ chứng giám.
🍂 Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
👉 Mẫu 2: Văn Khấn Cầu An Cho Trẻ Nhỏ
🍂 (Khi trẻ hay quấy khóc, đau ốm, cha mẹ có thể làm lễ và đọc bài văn khấn này)
🍂 (Phần lạy ban đầu tương tự Mẫu 1)
🍂 Hôm nay là ngày ….. tháng ….. năm ….. (Âm lịch).
🍂 Tín chủ con tên là: ……………………..
🍂 Ngụ tại: …………………………………
🍂 Chúng con thành tâm kính dâng lễ mọn, cúi đầu xin tấu lạy Ngũ Hành Nương Nương.
🍂 Cháu nhỏ trong nhà của chúng con tên là …………….., sinh ngày …. tháng …. năm ….. Do phúc mỏng duyên yếu, cháu thường hay khóc dạ đề, ăn ngủ không yên, thân thể yếu gầy.
🍂 Nay chúng con một lòng thành kính, dâng cháu (hoặc dâng sớ) lên cho năm vị Thánh Mẫu, cúi xin các Mẹ nhận cháu làm con nuôi. Kính mong các Ngài rộng lòng từ bi, che chở cho cháu, ban cho cháu được:
🍂 Ăn no, ngủ kỹ, đêm ngày an giấc.
🍂 Thân thể khỏe mạnh, tinh thần vui vẻ, chóng lớn khôn ngoan.
🍂 Tránh xa mọi bệnh tật, tà ma ngoại đạo, tai ương ách nạn.
🍂 Gia đình chúng con xin nguyện sẽ dạy dỗ cháu nên người, sống lương thiện, biết ơn đức của các Ngài. Lòng thành kính dâng, cúi xin các Mẹ xót thương, chấp nhận lời cầu.
🍂 Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Xem Thêm Bài Viêt: Cách Đặt Tên Cho Vong Linh Thai Nhi
Những Lưu Ý Quan Trọng Khi Thực Hiện Lễ Cúng
👉 Tấm lòng thành kính: Đây là yếu tố quan trọng nhất. Dù lễ vật lớn hay nhỏ, sự chân thành, trang nghiêm trong lúc hành lễ mới là điều các vị thần linh chứng giám.
👉 Sự thanh tịnh: Trước khi cúng, gia chủ nên tắm rửa sạch sẽ, ăn mặc gọn gàng, lịch sự. Bàn thờ và lễ vật phải được lau dọn, chuẩn bị một cách tinh sạch.
👉 Không cầu xin những điều sai trái: Chỉ nên cầu xin những điều chính đáng như sức khỏe, bình an, tài lộc chân chính. Tránh cầu xin những điều hại người, phi nghĩa.
👉 Hóa vàng mã: Sau khi hương tàn khoảng 2/3, gia chủ vái 3 vái xin phép được hóa vàng mã. Vàng mã cần được hóa ở nơi sạch sẽ, thoáng đãng.
Câu Hỏi Thường Gặp Về Tín Ngưỡng Thờ 5 Mẹ Ngũ Hành
1. Cúng 5 Mẹ Ngũ Hành có cần phải cúng mặn không? Không nên.
🌼 Theo tín ngưỡng dân gian, 5 Mẹ Ngũ Hành là các vị Nữ thần thanh cao. Lễ vật dâng lên các Ngài nên là đồ chay tinh khiết như hoa tươi, trái cây, xôi chè, oản phẩm… để thể hiện sự tôn kính và thanh tịnh.
2. Nếu không có bàn thờ riêng thì cúng 5 Mẹ Ngũ Hành ở đâu?
🌼 Nếu không có bàn thờ riêng, bạn có thể xin phép thờ chung các Ngài trên bàn thờ gia tiên hoặc bàn thờ Phật. Khi cúng, bạn chỉ cần bày lễ vật ra một chiếc bàn nhỏ sạch sẽ phía trước, thắp hương và đọc bài văn khấn mời đúng danh xưng của 5 vị Thánh Mẫu là được.
3. Vía chính của 5 Mẹ Ngũ Hành là ngày nào trong năm?
🌼 Ngoài các ngày Sóc, Vọng (mùng 1, Rằm), vía chính của 5 Mẹ Ngũ Hành thường rơi vào các ngày có số 3 trong tháng Âm lịch, đặc biệt là các ngày mùng 3, ngày 13 và ngày 23 hàng tháng. Nhiều người chọn những ngày này để làm lễ cúng lớn hơn thường lệ.
4. 5 Mẹ Ngũ Hành có phải là Bà Mụ coi sóc trẻ sơ sinh không?
🌼 Không hoàn toàn. 5 Mẹ Ngũ Hành là các vị Nữ thần cai quản 5 yếu tố tự nhiên, có vai trò bảo hộ chung cho chúng sinh, bao gồm cả trẻ nhỏ. Còn 12 Bà Mụ là các vị Tiên Nương có nhiệm vụ chuyên biệt trong việc nắn tạo và dạy dỗ trẻ sơ sinh trong 12 năm đầu đời. Tuy nhiên, nhiều người vẫn khấn vái cả hai để cầu mong sự bảo hộ toàn diện cho con trẻ.
5. Lễ vật cúng 5 Mẹ có cần đủ 5 màu sắc không?
🌼 Điều này là lý tưởng nhưng không bắt buộc. Nếu có thể chuẩn bị mâm ngũ quả, 5 loại hoa hoặc 5 viên chè trôi nước có 5 màu (trắng, xanh, đen, đỏ, vàng) tương ứng với 5 hành thì mâm cúng sẽ rất đẹp và trọn vẹn ý nghĩa. Tuy nhiên, nếu không đủ điều kiện, bạn chỉ cần chuẩn bị lễ vật một cách tươm tất và thành tâm là được.
🌼 Việc thờ phụng và thực hành văn khấn 5 Mẹ Ngũ Hành là một nét đẹp văn hóa tâm linh, thể hiện sự tôn trọng của con người đối với tự nhiên và ước mong về một cuộc sống hài hòa, bình an, thịnh vượng. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có được những thông tin hữu ích để thực hiện nghi lễ một cách trọn vẹn và ý nghĩa nhất.
6. Mẹ Ngũ Hành và Mẫu Cửu Trùng Thiên có liên quan gì không?
🌼 Trong một số hệ thống tín ngưỡng, 5 Mẹ Ngũ Hành được xem là 5 vị Nữ thần quyền năng dưới quyền của Mẫu Cửu Trùng Thiên (Mẹ Trời), giúp Mẹ cai quản các yếu tố trong vũ trụ. Tuy nhiên, ở nhiều nơi, các Ngài được thờ độc lập như những vị Mẫu Tổ.
7. Cúng 5 Mẹ Ngũ Hành tại gia thì bàn thờ đặt ở đâu?
🌼 Nếu có điều kiện, bạn có thể lập một bàn thờ nhỏ ở vị trí trang trọng trong nhà. Nếu không, bạn có thể xin phép thờ chung trên bàn thờ gia tiên hoặc bàn thờ Phật. Khi cúng, chỉ cần khấn mời đúng danh xưng của các Ngài.
8. Phụ nữ đến kỳ có được cúng bái không?
🌼 Theo quan niệm xưa, phụ nữ trong kỳ kinh nguyệt nên hạn chế tham gia các nghi lễ tâm linh. Tuy nhiên, ngày nay quan niệm này đã thoáng hơn. Nếu bạn vẫn muốn thực hiện, có thể chuẩn bị lễ vật và nhờ người thân (chồng, con) đứng ra khấn vái giúp. Điều quan trọng là giữ cho cơ thể sạch sẽ và tâm thành kính.
Bài viết được biên soạn bởi Đá Mỹ Nghệ Đá Mỹ Tâm Phúc, người có 10 năm kinh nghiệm nghiên cứu về văn hóa tâm linh và phong thủy.

